> Không giận không oán sẽ không đau khổ

Cá nhân tôi để ý và thấm: có lắm khi ném trải cảm giác mất mát ta mới có đủ ý thức về giá trị những gì từng có. Không gì thấu hiểu tình yêu quê nhà trong ta hơn trước lúc chuẩn bị hành trang đi xa, dù chỉ vài ngày. Tay xếp đồ mà lòng nao nao nhìn căn phòng thân thiết, đi ngang quán cà phê ngày ngày nhâm nhi tán gẫu mà thắt lòng.... Nhớ ngày thi tốt nghiệp phổ thông, phâ tích đoạn thơ có câu: “Khi ta ở chỉ là nơi đất ở, khi ta đi đất bỗng hóa tâm hồn..” viết mòn bút nhưng trải nghiệm trước lúc xa quê mới thấm thía hơn ý tứ những câu thơ ấy.

Vô thường không có gì còn mãi. Sự vật hiện tượng cứ sinh hoại dị diệt hoài hoài dòng chảy thời gian – không gian mải miết như vô hình nhưng sự lạnh lùng lấy của ta từng giây từng chút một những gì mình có, và chỉ khi mất mát mới thấm nhiều. Liên tưởng vui, Ác - si - mét phát hiện ra rằng: Khi một vật chìm trong nước nó chiếm trọng lượng bằng với trọng lượng nước mà nó chiếm chỗ; khi mất đi cái gì đấy ta mới phát hiện cụ thể khoản trống hụt hẫng mà vật ấy để lại trong lòng mình và cân đo đong đếm được “trọng lượng” của vật ấy.

Tôi có nhiều kỷ niệm với tủ sách của mình, thú vị nhớ lại những khi lần giở từng trang sách bỗng vỡ òa khi thấy tờ giấy bạc nằm ngoan ngoãn mới tinh tươm trong lúc đang đói lòng hay thèm cà phê. Lúc chỉ 20.000 đồng, khi 100.000 hay hơn, cũng tiền mình sao mà vui thế, hạnh phúc thấy giá trị đồng bạc. Đấy là “thành quả” của những lần lẩn thẩn để quên tiền khi nhận nhuận bút hay mấy dịp lên hương. Bạc vụn thầy niềm vui to.

Lại nhớ chiếc máy ảnh kỹ thuật số dược bạn tặng, gửi từ Sài Gòn bạn chắt chiu mua từ đồng tiền ít ỏi của chuyến du lịch nước ngoài, gửi qua bưu điện. Từng thấm cảnh mượn máy, thắt lòng khi có sự kiện mà  không có máy, máy phim chật vật vì không gửi qua mạng dược...Quý lắm, đương nhiên nhưng chỉ khi trộm lẻn vào chòi lấy mất máy ấy, mới thấm thía những gì mà chiếc máy ấy để lại trong lòng, mất ngủ. Mới chụp có mấy tấm ảnh, tình cảm bạn bè, đồng tiền mồ hôi của bạn nghèo... Nín lặng, không nói được. Và khi ấy đọc những trang tin có viết về nữ du khách ngoại quốc mất xe đạp khi đến VN, tôi hiểu: cố ấy đau xót vì kỷ vật đồng hành vạn cây số. Và mừng khi cảnh sát tìm thấy và trao trả xe cho cô. Thông điệp mà nữ du khách khả ái gửi cho anh trộm xe đến với người dân cả nước: nghèo thì cô giúp tìm việc, đừng trộm! Và hình ảnh người đàn ông ấy mới thảm, trong trụ sở công an.

Tôi không tìm được máy ảnh dù cũng như cô gái nọ, có đăng trên facebook và báo cảnh sát. Nhưng tôi nhận nhuận bút từ Hà Nội và mua được chiếc điện thoại hiện đại có chức năng chụp ảnh khá tiện không thua kém nhiều máy ảnh đã mất. Và bạn biết sao không? Tôi kè kè chiếc điện thoại trong mình, trong lòng đoan chắc: phen này không cách chi mất nữa. Nỗi buồn mất mát có nguôi ngoai, nhưng nếu không mất tốt biết bao, con máy kia mấy chục năm vẫn dùng được. Và còn chuyện ăn nói khi gặp lại bạn nghèo. Đừng để mất bò mới lo làm chuồng - tôi dặn mình vậy, dù hơi muộn rồi!

Hãy trân quý tất cả những gì mình có bạn nhé!