Ngày 30 tháng 11 năm 2021

Người dân trên thế giới đang bày tỏ quan ngại về biến thể COVID-19 mang tên Omicron. Chúng tôi đã tổng hợp những thông tin mới nhất từ các chuyên gia về biến thể vi rút mới này, và sẽ tiếp tục cập nhật vào bài đăng này khi có thêm thông tin.

Biến thể Omicron là gì? 

Biến thể Omicron của COVID-19 đã được WHO xác định là một biến thể đáng lo ngại, dựa trên những bằng chứng cho thấy biến thể này có một số đột biến làm thay đổi hành vi của chúng. Hiện chưa có nhiều bằng chứng xác thực về biến thể Omicron, và nhiều nghiên cứu đang được tiến hành nhằm đánh giá khả năng lây nhiễm, mức độ nghiêm trọng và nguy cơ tái nhiễm từ biến thể này.

Biến thể Omicron phát triển như thế nào? 

Khi vi rút phát tán rộng rãi và lây nhiễm ở quy mô lớn, khả năng vi rút đó đột biến sẽ gia tăng. Vi rút càng có nhiều cơ hội để lay lan thì càng có nhiều khả năng để biến đối.

Những biến thể mới như Omicron nhắc nhở chúng ta rằng đại dịch COVID-19 vẫn chưa đi đến hồi kết. Do vậy, mọi người cần tiêm phòng ngay khi có vắc xin và tiếp tục theo dõi các khuyến cáo hiện nay về phòng tránh sự lây lan của vi rút, bao gồm giữ khoảng cách, đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên và giữ cho môi trường trong nhà được thông thoáng.

Chúng ta cần đảm bảo người dân ở mọi nơi đều có khả năng tiếp cận vắc xin và các biện pháp y tế cộng đồng. Sự bất bình đẳng trong việc phân phối vắc xin khiến những quốc gia có thu nhập thấp – phần lớn là các quốc gia Châu Phi - phải hứng chịu những hậu quả từ COVID-19. Những quốc gia đã có đủ nguồn cung vắc xin phải khẩn trương chuyển giao vắc xin như đã hứa hẹn.

Biến thể Omicron xuất hiện ở đâu? 

Biến thể Omicron đã được phát hiện tại nhiều nơi trên thế giới. Theo báo cáo của WHO, nguy cơ lây lan ra toàn cầu của biến thể này là rất cao.  

Biến thể Omicron có nghiêm trọng hơn so với các biến thể COVID-19 khác không? 

Hiện chưa thể so sánh mức độ nghiêm trọng của biến thể Omicron so với các biến chủng khác của COVID-19, bao gồm biến chủng Delta. Các nghiên cứu đang được tiến hành và chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật khi có thêm thông tin. 

Một điều quan trọng cần lưu ý là mọi biến thể COVID-19 đều có thể dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng hoặc tử vong, bao gồm cả biến thể phổ biến nhất trên thế giới – biến thể Delta. Vì vậy, hạn chế sự lây lan của vi rút và giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm của bạn với vi rút là điều rất quan trọng.

Biến thể Omicron có lây lan nhanh hơn không? 

Hiện chưa rõ liệu biến thể Omicron có lây lan từ người này sang người khác nhanh hơn so với các biến thể khác, chẳng hạn như biến thể Delta, hay không. 

Tuy nhiên, việc tiêm phòng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa như tránh tập trung đông người, giữ khoảng cách với người khác và đeo khẩu trang vẫn đóng vai trò quan trọng để giảm thiểu sự lây lan của COVID-19. Chúng ta biết rằng những hành động này đã có hiệu quả trong việc phòng ngừa các biến thể khác.  

Biến thể Omicron có gây ra những triệu chứng khác hay không?  

Hiện chưa có thông tin nào cho thấy Omicron có thể gây ra các triệu chứng COVID-19 khác so với các biến thể trước đó.

Vắc xin COVID-19 có hiệu quả đối với biến thể Omicron hay không?  

Các nhà nghiên cứu đang tìm hiểu xem liệu biến thể Omicron có thể gây ra ảnh hướng nào đối với hiệu quả vắc xin COVID-19 hay không. Mặc dù nguồn thông tin còn hạn chế, WHO tin rằng chúng ta có thể nhận định các loại vắc xin COVID-19 hiện nay có khả năng bảo vệ người dân trước các bệnh lý nghiêm trọng và tử vong.

Người dân cũng cần tiêm phòng để bảo vệ bản thân trước các biến thể đang lây lan rộng rãi khác, ví dụ như biến thể Delta. Hãy tiêm phòng đầy đủ ngay khi có thể. Nếu vắc xin bạn sử dụng cần tiêm hai mũi, bạn cần tiêm đủ cả hai mũi để được bảo vệ tối đa.  

Bị nhiễm COVID-19 từ trước có hiệu quả đối với biến thể Omicron?

Theo WHO, các bằng chứng ban đầu cho thấy những người từng nhiễm COVID-19 khi tiếp xúc với biến thể Omicron có nguy cơ tái nhiễm cao hơn so với các biến thể đáng lo ngại khác. Nguồn thông tin hiện nay còn khá hạn chế, và chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật khi có thêm thông tin.

Các xét nghiệm COVID-19 hiện nay có thể phát hiện biến thể Omicron không? 

Xét nghiệm PCR hiện đang được sử dụng rộng rãi vẫn có thể phát hiện sự lây nhiễm COVID-19, bao gồm cả biến thể Omicron. Các nghiên cứu đang được tiến hành nhằm đánh giá liệu có tác động nào tới các hình thức xét nghiệm khác, bao gồm xét nghiệm nhanh kháng nguyên, hay không. 

Trẻ em có nguy cơ mắc biến thể Omicron cao hơn không? 

Các nghiên cứu về khả năng lây nhiễm của biến thể Omicron đang được tiến hành. Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật khi có thêm thông tin. Tuy nhiên, những người thường xuyên có tiếp xúc ngoài xã hội và những người chưa tiêm vắc xin có nguy cơ mắc COVID-19 cao hơn.

Tôi có thể làm gì để bảo vệ bản thân và gia đình trước biến thể Omicron?

Điều quan trọng nhất bạn có thể làm là giảm nguy cơ phơi nhiễm trước vi rút. Để bảo vệ bản thân và người thân gia đình, hãy đảm bảo: 

• Đeo khẩu trang che kín mũi và miệng. Rửa tay sạch sẽ trước khi đeo và tháo khẩu trang.
• Giữ khoảng cách ít nhất 1 mét với những người xung quanh. 
• Tránh các không gian kín khí hoặc tụ tập đông người.
• Mở cửa sổ để lưu thông không khí trong nhà.
• Rửa tay thường xuyên.  
• Tiêm phòng đầy đủ khi có thể. Các vắc xin COVID-19 được WHO phê duyệt đều an toàn và hiệu quả.  

Làm thế nào tôi có thể trò chuyện với con về Omicron và các biến thể COVID-19 khác?

Tin tức về COVID-19 và hiện nay là biến thể Omicron xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, và theo lẽ tự nhiên, trẻ nhỏ thấy tò mò sẽ đặt rất nhiều câu hỏi. Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn giải thích với trẻ một cách đơn giản và chắc chắn về một chủ đề có thể coi là khá phức tạp này. 

• Trẻ em có quyền được biết những gì đang diễn ra, nhưng hãy giải thích theo cách phù hợp với độ tuổi của con. 
• Động viên con chia sẻ những gì đã nghe thấy và lắng nghe phản hồi của con. Bạn cần tập trung tối đa và tiếp nhận những nỗi sợ hãi mà con bạn có một cách nghiêm túc. Hãy kiên nhẫn, vì đại dịch và thông tin sai sự thật đã gây ra rất nhiều lo lắng và bất an cho mọi người.
• Bạn cần cập nhật thông tin mới nhất về đại dịch. Trang web của các tổ chức thế giới như UNICEF và Tổ chức Y tế Thế giới là những nguồn thông tin hữu ích về COVID-19.
• Nếu bạn chưa biết câu trả lời, đừng đoán mò. Hãy xem đây là cơ hội để cùng tìm đáp án với con. 

Lưu ý rằng trẻ sẽ bắt chước theo cảm xúc từ người lớn. Vì vậy, hãy cố gắng không chia sẻ quá nhiều về những nỗi sợ của bạn với con, kể cả khi bạn lo rằng điều đó có thể khiến con bạn cảm thấy không thoải mái.

Tìm hiểu thêm việc trò chuyện đúng cách với trẻ nhỏ về dịch bệnh COVID-19 và về vắc-xin COVID-19